Deugden
Bekijk de acht kenmerken van deugden. Lees wat je met gewone deugden en positief gedrag kunt in de 21ste eeuw. Wat is jouw deugdenprofiel?
Waarom deugden?
Onze website MooierMens.app gaat helemaal over positief gedrag. Als je wilt weten welke soorten positief gedrag er zijn, kijk dan naar deugden. Waar je deugden aan herkent? Wat dacht je van:
- Goed gezelschap zijn voor anderen.
- In de bres springen voor die collega.
- Je fantastische plannen werkelijkheid laten worden.
- Af maken waar je aan begint.
- Jezelf op de voorgrond durven zetten.
- Iemand vergeven die iets verkeerd deed.
Dit zijn voorbeelden van hoe je deugden in de praktijk brengt. Beoefen je deugden dan wordt je aardiger, dapperder, enthousiaster, zorgvuldiger, evenwichtiger of dankbaarder. Dan werk je aan een wereld met meer positief gedrag. Regelmatig schrijven we blogs waarin we je vertellen over hoe je meer positief gedrag in je leven krijgt. Wil jij die ontvangen? Schrijf je in!
Wat zijn deugden?
Deugden is een woord dat al eeuwenlang en wereldwijd in alle culturen wordt gebruikt. Het wordt gebruikt voor gedrag dat als moreel goed, positief en wenselijk wordt gezien. Deugden is dus een heel oud en bekend woord. Het nadeel van een veel gebruikt woord is dat iedereen het anders uitlegt. Elke tijd, cultuur of levensbeschouwing geeft een iets andere invulling aan deugden. Er wordt gesproken over kerndeugden, spildeugden of kardinale deugden, de deugden ‘waar het om draait’. Iedereen vindt weer andere deugden de belangrijkste. MooierMens.app wil niet kiezen. Lees op deze pagina verder waarom.
Wat is een deugd? MooierMens.app gebruikt de volgende definitie voor deugden:
-
- Deugden…
- zijn positieve persoonlijke kwaliteiten, zoals integriteit, vriendelijkheid, moed en wijsheid.
- ‘heb’ je niet maar ‘doe’ je: als je je vrijwillig positief gedraagt worden deugden zichtbaar, ook als niemand kijkt.
- zijn te leren: hoe vaker je aan positief gedrag doet, hoe makkelijker het gaat.
- hebben elkaar nodig: balans tussen deugden zorgt voor balans in je gedrag.
- vormen samen een moreel kompas: ze helpen je het ‘goede’ te doen bij de grote en kleine morele dilemma’s in het leven.
- worden in praktijk gebracht in die omstandigheden en situaties waarin ze nodig zijn.
- geven uitdrukking aan waarden die door elke samenleving worden gewenst.
- laten mensen en samenlevingen floreren!
Zijn deugden echt te leren?
Als je de definitie zo leest dan denk je misschien wel: “Dat wil ik ook!” Maar hoe dan? Heb je soms ook zo’n vaag gevoel dat je het beter had kunnen doen. Maar weet je niet precies hoe? Ik, Dr. Nicolet, ken dat gevoel. Vaak zag ik niet dat er deugden in het spel waren. Of ik wist gewoon niet wat ik op dat moment beter had kunnen doen. En als ik het al zag, dan moest ik nog besluiten wat de beste actie was en daarna nog doen ook. En dat dan helemaal vanzelf. >Zucht<.
We zijn niet de enige die hier mee worstelen
Je hoeft maar een krant open te slaan en je leest over gevallen waarin het echt fout ging. Over gebrek aan integriteit bij banken of in de auto-industrie. Of over het niet nakomen van beloften in de politiek. Wat me opvalt is dat er dan meteen geroepen wordt dat we meer moeten straffen of strengere regels moeten hebben. Zinloos, want uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat straf en regels misschien negatief gedrag kunnen tegenhouden, maar totaal niet geschikt zijn om meer positief gedrag op te roepen.
Dus okay, we gaan aan deugden werken: aan de slag met positief gedrag. Maar hoe dan? Misschien heb je al over deugden of positief gedrag gelezen of gehoord, via seminar, cursus of zelfhulpboek. Maar heb je daarmee het gereedschap om in je dagelijks leven echt aan de slag te gaan met deugden? Weet jij eigenlijk waar je staat, en wat je precies beter wilt doen? En hoe je gaat zorgen voor positieve persoonlijke eigenschappen? Of hou je liever dat vage schuldgevoel en besluit je dat het allemaal wel mee valt. Zo slecht doe je het niet, toch?
Stop dat vage schuldgevoel
MooierMens.app helpt je je voornemens uit te voeren. We geven je houvast bij het in de praktijk brengen van positief gedrag. Dat doen we door zo goed mogelijk gebruik te maken van wetenschappelijke inzichten over deugden, gedrag en leren uit filosofie, psychologie en onderwijskunde. En proberen kan gratis, dus stop dat vage schuldgevoel. Ga aan de slag met positief gedrag. Dan kan met MooierMens.app. Je kunt je deugdenprofiel maken met onze ‘Positief gedrag’ vragenlijst. Die is helemaal opgebouwd uit deugden die je elke dag kunt doen. Meld je aan met de gratis code en hou je zelf de deugdenspiegel voor!
De Mensrollen
Er zijn erg veel vormen van positief gedrag of deugden. MooierMens.app heeft op basis van onderzoek alle deugden en positief gedrag gegroepeerd in zes Mensrollen. Waarom Mensrollen? Een Mensrol is iets wat je doet. Het gaat om gedrag. Mensrollen gaan dus niet over wat je bent of over een bepaald soort mensen. Sterker nog, de zes rollen kunnen samenvallen in één persoon. Dat betekent dat je al deze Mensrollen zelf kunt doen. Het geeft een totaalplaatje dat vertelt welke soorten positief gedrag er allemaal zijn, niet wat ‘de beste’ deugden zijn. Een plaatje dat past bij de mensen van nu en ruimte geeft aan alle visies. Een plaatje dat je houvast geeft bij het werken aan je eigen positieve gedrag. Er zijn zes Mensrollen: Sociaal Mens, Dapper Mens, Enthousiast Mens, Zorgvuldig Mens, Evenwichtig Mens, en Dankbaar Mens. Op de pagina over Positief gedrag worden ze voorgesteld.
Geschiedenis van de deugdethiek
Zoals hierboven beschreven worden deugden al eeuwenlang en wereldwijd in alle culturen gebruikt. We spreken ook wel van Deugdethiek (of Deugdenethiek), een filosofisch-ethische theorie die antwoord geeft op de vraag: hoe moet ik leven? Verschillende filosofieën hebben zich bezig gehouden met deze brandende vraag en de bekendste daarvan is de Griekse filosoof Aristoteles. Hij pleitte voor deugden als rechtvaardigheid, moed, wijsheid en zelfbeheersing. Die deugden gaven de Griekse maatschappij richting en samenhang, los van welke religie dan ook. Het opkomende christendom – en later ook de Islam – nam deze deugden vervolgens over. Gelovigen wilden een deugdzaam leven leiden met de hoop daarmee een plekje in de hemel te krijgen. Wie zich niet deugdzaam gedroeg, kwam na zijn of haar dood in de problemen.
Ouderwets?
Halverwege de jaren zestig begon het christelijke geloof aan invloed te verliezen in de westerse maatschappij. Mensen gingen steeds minder vaak naar de kerk en richtten zich meer op maatschappelijk succes en zelfontplooiing. We hielden ons niet meer actief bezig met ’deugden’ en we streefden al helemaal niet meer massaal naar een ’deugdzaam leven’. Dat vonden én vinden we maar duf en ouderwets. Het woord verdween ook uit het dagelijks leven. Een deugd, dat was alleen nog een kaartje bij Pim-Pam-Pet dat we als kind opzij legden bij het spelen. Geen idee wat er mee bedoeld werd. Toch komen deugden langzaamaan weer in de belangstelling.
Opleving
De laatste jaren zien we een sterke opleving van de term ’deugden’. Nu niet langer verbonden aan kerk of geloof, maar bekeken vanuit de positieve psychologie. Deze stroming binnen de psychologie kijkt naar de mens als geheel en gaat er vanuit dat de mens een vrije wil heeft en zich kan ontwikkelen. Het legt de nadruk op mogelijkheden in plaats van problemen. Een centraal thema is floreren, wat betekent dat je gelukkig of tevreden bent met je leven én dat je een betekenisvol leven leidt, waarin je aandacht hebt voor jezelf en voor anderen. Wie floreert heeft plezier in zijn leven, ontplooit zichzelf en voelt zich vaker onderdeel van een groter geheel. Bovendien ben je in negen van de tien gevallen ook nog eens gezonder. Kort door de bocht ziet deze psychologie de mens als goed, met de mogelijkheid tot beter, voor zichzelf en voor de maatschappij. En daarvoor bieden deugden het ideale handvat! MooierMens.app geeft op haar beurt weer moderne handvatten voor het inzetten van deugden.
Levensbeschouwingen en deugden
Wist je dat alle levensbeschouwingen uitgesproken ideeën over deugden hebben? En dus veel inspiratie bieden voor positief gedrag bij MooierMens.app? In deze paragraaf bespreken we kort een aantal grote stromingen.
Griekse filosofie
In de Klassieke oudheid pleitte onder andere de Griekse filosoof Aristoteles voor deugden Prudentia (Voorzichtigheid – verstandigheid – wijsheid), Iustitia (Rechtvaardigheid – rechtschapenheid), Fortitudo (Moed – sterkte) en Temperantia (Gematigdheid – matigheid – zelfbeheersing). Dit worden ook wel de kardinale deugden genoemd. Kardinale komt van ‘cardo’, dat betekent ‘spil’. Deze deugden gaven de Griekse maatschappij richting en samenhang, los van welke religie dan ook. MooierMens.app heeft deze deugden natuurlijk ook in de deugdenlijst.
Christendom
Als je zoekt op ‘7 deugden’ vind je onder andere een brasserie en een brouwer die de zeven deugden heten. Die naam verwijst in de verte naar de welbekende Christelijke Zeven Deugden: voorzichtigheid, rechtvaardigheid, gematigdheid, moed (de vier kardinale deugden), en geloof, hoop en naastenliefde (de drie theologische deugden). En geloof het of niet; deze hebben allemaal een plekje gevonden in de vragenlijst Positief gedrag van MooierMens.app.
Mormonen
Laatst kwamen twee jongemannen aan de deur, ze waren van de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen, ook wel Mormonen genoemd. Een van de 13 geloofsartikelen van deze religie bleek over deugden te gaan. Er ontstond dan ook een interessant gesprek over de rol die deugden in hun leven hebben. Onder andere over dat het leven op aarde je de kans geeft deugden te beoefenen, maar dat je best die situaties mag opzoeken die het makkelijker maken deugdzaam te handelen. Dat laatste vindt MooierMens.app nou ook.
Hindoeïsme
Al gehoord over Deugdenyoga? Dit is een vorm van yoga waarbij elke les een (moderne) deugd wordt geïntegreerd in houdingen, meditaties en affirmaties. Yoga is ontstaan uit het Hindoeïsme. De deugden waarvoor het Hindoeisme vooral aandacht heeft zijn gericht op zelf-verbetering in het huidige leven en verlichting of reïncarnatie in een hogere kaste. Elke kaste heeft weer andere ‘hoofd’-deugden na te streven: bijvoorbeeld de kaste van Brahmanen (ontwikkelde aristocraten) zelfbeheersing, de Kshatriyas (soldaten) moed, de Vaisyas (boeren en handelaren) en de Sudras (arbeiders) plichtgetrouwheid. Bij MooierMens.app kun je aan al deze deugden werken wat je achtergrond ook is.
Islam
Ook de Islam heeft een duidelijk beeld bij deugden. Een van de uitgangspunten van de Islam is, dat mensen de vrijheid hebben gekregen te bepalen hoe zij zich gedragen. Maar natuurlijk wordt niet al het gedrag goedgekeurd! Persoonlijke integriteit, liefdadigheid, eerlijkheid, mededogen en zelfbeheersing zijn deugden die worden aangemoedigd. Ook deze deugden hebben een plekje gevonden in de vragenlijst Positief gedrag van MooierMens.app.
Confucius
De morele en politieke filosofie van Confucius (551-479 v.Chr.) heeft een grote invloed gehad op de Chinese beschaving. Hoewel hij niet de bedoeling had een religie te stichten, zijn zijn ideeën basis geweest voor een staatsgodsdienst in China. Volgens geleerden gaat hij uit van vijf centrale deugden: jen (menslievendheid), yi (plichtsgetrouwheid en rechtvaardigheid), li (etiquette en ceremonieel gedrag), zhi (wijsheid) en xin (eerlijkheid, vertrouwen). In onze moderne Westerse ogen is ‘li’ een misschien wat vreemde tussen de persoonlijke eigenschappen, maar als we deze deugd vertalen naar tact en beleefdheid, dan komt ook deze terug in MooierMens.app.
Humanisme
Het Humanisme is een levensbeschouwing en geen religie. Hierin staan de mens en de menselijke ontwikkeling centraal: autonomie, individuele vrijheid en het ontwikkelen van het vermogen zelf na te denken. Erasmus is een bekende Nederlandse humanist. Overigens, iedereen die waarden en persoonlijke eigenschappen als zelfbeschikking, gelijkwaardigheid, verantwoordelijkheid, verdraagzaamheid, solidariteit, redelijkheid en rechtvaardigheid onderschrijft, kan zich humanist noemen. En daarmee hebben we weer een rij deugden te pakken die in MooierMens.app terugkomen.
Voor elke levensbeschouwing
Het is duidelijk: alle deugden die belangrijk worden gevonden door de grote levensbeschouwingen vind je terug in de deugdenlijst van MooierMens.app. MooierMens.app biedt een plaatje dat vertelt welke deugden er allemaal zijn, niet wat ‘de beste’ deugden zijn. Een plaatje dat past bij de mensen van nu en ruimte geeft aan alle visies en levensbeschouwingen. Is er een levensbeschouwing, al dan niet religieus, die je mist in voorgaande lijst? Geef het door via Contact en we gaan uitzoeken wat deze levensbeschouwing over deugden zegt.
Met of zonder levensbeschouwing, ook jij kunt je positief gedrag verdubbelen. Meer weten? Probeer het 14 dagen.
Veelgestelde vragen
Deugden is een woord dat al eeuwenlang en wereldwijd in alle culturen wordt gebruikt. Het wordt gebruikt voor gedrag dat als moreel goed, positief en wenselijk wordt gezien. Deugden is dus een heel oud en bekend woord. Het nadeel van een veel gebruikt woord is dat iedereen het anders uitlegt. Elke tijd, cultuur of levensbeschouwing geeft een iets andere invulling aan deugden. Er wordt gesproken over kerndeugden, spildeugden of kardinale deugden, de deugden ‘waar het om draait’. Iedereen vindt weer andere deugden de belangrijkste. MooierMens.app wil niet kiezen. Klik hier voor meer informatie
Als je wilt weten welke soorten positief gedrag er zijn, kijk dan naar deugden. Waar je deugden aan herkent? Wat dacht je van: goed gezelschap zijn voor anderen. In de bres springen voor die collega. Je fantastische plannen werkelijkheid laten worden. Af maken waar je aan begint. Jezelf op de voorgrond durven zetten. Iemand vergeven die iets verkeerd deed. Kortom, dan beoefen je deugden die je aardiger, dapperder, enthousiaster, zorgvuldiger, evenwichtiger of dankbaarder maken. Wil jij ook je persoonlijke eigenschappen verbeteren? Dan kan met MooierMens.app. Bekijk gauw hoe het werkt en ontdek hoe jij jezelf een mooier mens kunt maken.Klik hier voor meer informatie
Als je de definitie zo leest dan denk je misschien wel: “Dat wil ik ook!” Maar hoe dan? Heb je soms ook zo’n vaag gevoel dat je het beter had kunnen doen. Maar weet je niet precies hoe? Ik ken dat gevoel. Vaak zag ik niet dat er deugden in het spel waren. Of ik wist gewoon niet wat ik op dat moment beter had kunnen doen. En als ik het al zag, dan moest ik nog besluiten wat de beste actie was en daarna nog doen ook. En dat dan helemaal vanzelf. Klik hier voor meer informatie