Wetenschappelijke basis

Met MooierMens.app willen we echt bijdragen aan de zelfontplooiing van de deelnemers. Daarom maken we gebruik van wetenschappelijke inzichten over gedragsverandering en online leren. Ervaren psycholoog en onderzoeker Dr. Nicolet Theunissen vertelt hier meer over.

Positief gedrag

Als je wilt oefenen in positief gedrag is het handig om eerst te weten wat dat is. Positief gedrag is dat wat je doet. Dat kan iets zijn wat anderen zien, maar ook iets wat alleen jijzelf merkt. Positief gedrag is gedrag dat positieve gevolgen heeft voor jezelf en je omgeving. Het wordt daarom ook wel ‘wenselijk gedrag’, ‘goed gedrag’ of ‘deugden‘ genoemd. Het gedrag waar vroeger je ouders of docenten blij mee waren en het gedrag waar anderen je complimenten over geven. Je leest er meer over op de speciale positief gedrag pagina.

Soorten positief gedrag: Mensrollen

De inzichten uit de toegepaste filosofie over deugden heb ik vervolgens gecombineerd met inzichten uit de psychologie over positief gedrag en uit de ontwikkelingspsychologie en onderwijskunde over hoe je dit gedrag kunt stimuleren. Zodoende is er een totaalplaatje ontstaan van groepen positief gedrag. We noemen zo’n groepje positief gedrag een Mensrol. Er is een wetenschappelijke publicatie die deze zoektocht beschrijft.

Meten van positief gedrag

Met behulp van technieken uit de psychometrie heb ik de vragenlijst Positief gedrag gemaakt, een hele belangrijke module in de MooierMens.app. Psychometrie is een wetenschap die zich bezighoudt met de technieken van het meten van psychologische fenomenen zoals kennis, vaardigheden, attituden, eigenschappen en persoonskenmerken. Het resultaat daarvan is een vragenlijst of enquête die echt meet wat er gemeten moet worden. En daarmee kan weer gecontroleerd worden of de modules die MooierMens.app aanbiedt het gewenste effect hebben. Zo blijven we verbeteren.

Morele competenties en morele ontwikkeling

Zodra mensen positief gedrag als nieuwsgierigheid, samenwerken, zelfverzekerdheid en integriteit beoefenen, zetten zij hun morele competenties in. Bezit je morele competenties dan ken je positief gedrag en weet je wat je er mee kunt, dan kun je positief gedrag beoefenen en dan wil je dat ook. Ofwel, je hebt de kennis, vaardigheden en houding (attitude) om moreel juist positief gedrag te laten zien. Uit de onderwijskunde weten we dat je morele competenties net als alle competenties kunt ontwikkelen. Bijvoorkeur door steeds de combinatie van kennis, vaardigheden en houding uit te dagen in de praktijk.

Uit de ontwikkelingspsychologie leende ik het model van Rest. Deze Amerikaanse psycholoog en zijn collega’s beschreven vier onderdelen die van belang zijn voor je morele ontwikkeling:

  1. Morele gevoeligheid: je ziet wanneer er een situatie is die om positief gedrag vraagt en je ziet wat je zou kunnen doen.
  2. Morele besluitvorming: je kunt besluiten nemen over wat je zou moeten doen in die situatie.
  3. Morele Motivatie: je bent gemotiveerd om dat besluit te nemen.
  4. Morele moed: je durft het positieve gedrag uit te oefenen ook als dat moeilijk is.

Deze vier onderdelen hoeven niet in een bepaalde volgorde te worden ontwikkeld. Het blijkt wel dat hoe meer je er beheerst, hoe makkelijker positief gedrag je af zal gaan. Wil je weten waar je zelf nu staat? Maak dan kennis met MooierMens.app en houd jezelf de spiegel voor.

Probeer het eens!

Positieve psychologie

Uit de positieve psychologie en diverse theorieën over motivatie blijkt dat aandacht geven aan je sterke kanten je meer zelfvertrouwen geeft en daarmee je motivatie om te leren vergroot. MooierMens.app laat je daarom vrij om zelf te kiezen welk positief gedrag je wilt versterken. Bijvoorbeeld een Mensrol waar je al best tevreden over bent, of iets waarvan je vindt dat je dat makkelijk kunt verbeteren. Je kunt ook een Mensrol waar je al veel aan doet inzetten om daarmee aan je andere Mensrollen te werken.

Gedragsverandering

Uit de psychologie komt mijn kennis over gedragsverandering. Vooral voor volwassenen kan het veranderen van je gedrag een uitdaging zijn, maar het is zeker niet onmogelijk. Daarbij spelen twee thema’s een belangrijke rol: je overtuigingen en je actieplannen. Als je je gedrag wilt veranderen, is het belangrijk te beginnen met je ideeën en overtuigingen (bijvoorbeeld: van ‘Ik BEN niet zo attent, dat is nou eenmaal zo” naar “ik DOE niet zo attent, dat kan ik ook anders gaan doen’).
Daarnaast heb je een zo concreet mogelijk actieplan nodig. Een plan dat niet alleen beschrijft wat je wilt gaan doen (bijvoorbeeld: ‘Ik ga voortaan eerder zeggen wat ik ergens van denk’), maar ook wanneer je dit wilt doen. Verder denk je in je actieplan na over hoe je je gewoontes kunt doorbreken, welke steun je daarbij nodig hebt of hindernissen je daarbij ziet (bijvoorbeeld: ‘Meestal laat ik anderen aan het woord, maar ik ga morgen tijdens die vergadering bij het tweede agendapunt zeggen wat ik er van denk. En van te voren vraag ik collega X om steun, want ik verwacht tegenstand van collega Y’). Hoe gedetailleerder je actieplan is, hoe hoger je zelfvertrouwen wordt en hoe groter de kans dat je echt je gedrag gaat veranderen. De modules van MooierMens.app dagen je uit naar je overtuigingen te kijken en een actieplan te maken.

Leren voor de praktijk

Foto: Collectie Tropenmuseum (1928) Een verpleegster doet een baby in bad bij het kraambed van een vrouw. Gedownload en bewerkt door MooierMens.app op 21-02-2018. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Een_verpleegster_doet_een_baby_in_bad_bij_het_kraambed_van_een_vrouw_TMnr_60052040.jpg
Foto: Collectie Tropenmuseum (1928)

Als je een actieplan maakt, denk je na over de praktijk. Daarbij past de kennis uit de onderwijskunde over transfer of learning. Dat wil zeggen: hoe zorg je ervoor dat je wat je leert tijdens een training of cursus ook in de praktijk kunt brengen. Daarvoor moet de praktijksituatie in de training of cursus herkenbaar zijn: je traint dat wat je bij het in praktijk brengen van positief gedrag nodig hebt. Niet meer en niet minder. Daarbij is het wel van belang dat je de praktijk in al zijn verschijningsvormen meemaakt, dus zowel de fysieke, mentale als emotionele uitdagingen. Ook dit vind je terug in de modules.

Zelfsturend leren

Als je actief bent op MooierMens.app dan doe je dat omdat je daar zelf voor gekozen hebt. Uit de (leer)psychologie voeg ik daarom het begrip zelfsturend leren toe. Een thema waar ik enkele jaren wetenschappelijk onderzoek naar verricht heb. Zelfsturend leren vraagt om vijf competenties:

  1. Eigen regie: Je bent in staat zelf de controle te nemen over eigen leerproces: waar, wanneer, wat, hoe en met wie.
  2. Leerstrategieën: je denkt na over een persoonlijk leerdoel en plant de weg er naartoe.
  3. Sociaal leren: Je doet een beroep op je sociale omgeving die kan bestaan uit leeftijdsgenoten of begeleiders.
  4. Reflecteren op je leren: je denkt na over hoe je leert en ontwikkeld.
  5. Reflecteren op het nut van je leren: Je bekijkt waar je het voor doet en dat maakt het belangrijk voor je.

MooierMens.app ondersteunt bij het zelfsturend leren.

Altijd en overal leren

Een didactische werkvorm die goed bij past bij zelfsturend leren is altijd en overal leren. Daarin wordt een palet aan leer- en ontwikkelmogelijkheden aangeboden (e-coaching, e-learning, cursussen, leesmateriaal, enzovoort) waar de deelnemers zelf een keuze uit kunnen maken. Deze aanpak is geschikt vanaf 17 jaar en vanaf leesniveau ERK: B1.
De website MooierMens.app helpt je zelfsturend je ontwikkeldoelen te bereiken. Je kiest zelf aan welk positief gedrag je wilt werken en welke methoden je daarbij het prettigst vindt: mobiel of op de computer, korte modules, advies of een uitgebreide cursus. MooierMens.app zal daarom steeds andere en nieuwe modules toevoegen aan het pakket. En mis je iets, geef het dan vooral door: Denk mee!.

 

MooierMens.app is er trots op gebruik te kunnen maken van al deze inzichten uit filosofie, psychologie en onderwijskunde. Mocht je vragen hebben over de uitleg of meer toelichting en achtergrondinformatie willen van Dr. Nicolet, neem dan vooral contact op. Wil je nu weten hoe al deze kennis in de praktijk uitwerkt? Ervaar het zelf!

Aan de slag!

  • Deel via

Inloggen